Biogram – Anna Staniewska

Anna Staniewska urodziła się 5 stycznia 1921 roku w Czuszowie w powiecie miechowskim (obecnie proszowicki). Była córką Józefa Bohdana Staniewskiego, ówczesnego administratora majątku Czuszów, oraz Stanisławy Borzuchowskiej h. Leliwa. Józef i Stanisława doczekali się dwójki dzieci, syna Bohdana (urodzonego w 1919 roku) oraz córki Anny. Wkrótce po narodzinach córki, Stachna (tak Stanisławę nazywali najbliżsi) nieoczekiwanie zmarła. Po śmierci żony, Józef wraz z dziećmi przeprowadził się do Warszawy, gdzie ponownie Ożenił się z piętnaście lat młodszą Zofię Kwiatkowską. Z drugą żoną miał córkę Marię (urodzoną w 1928 roku) oraz dwóch synów, Romana (urodzony 1923 roku) i Marka (urodzony w 1929 roku).

Urodzona w Czuszowie Anna, dzieciństwo spędziła w podwarszawskich Gołąbkach. Ukończyła szkołę powszechną oraz I Miejskie Gimnazjum Rękodzielnicze Żeńskie przy ulicy Kazimierzowskiej 60 w Warszawie, po ukończeniu którego rozpoczęła pracę w Laboratorium Elektronicznym. 

Agresja niemiecka we wrześniu 1939 roku, jak zapewne dla większości Polaków, dla osiemnastoletniej Anny była dużym zaskoczeniem. Nie uczestniczyła w kampanii wrześniowej a podczas obrony stolicy przebywała w Warszawie na ulicy Kredytowej.

„W obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Maryi Panny, Królowej Korony Polskiej kładę swe ręce na ten Święty Krzyż, znak Męki i Zbawienia, i przysięgam być wiernym Ojczyźnie mej, Rzeczypospolitej Polskiej, stać nieugięcie na straży Jej honoru i o wyzwolenie Jej z niewoli walczyć ze wszystkich sił – aż do ofiary życia mego. Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i rozkazom Naczelnego Wodza oraz wyznaczonemu przezeń Dowódcy Armii Krajowej będę bezwzględnie posłuszny, a tajemnicy niezłomnie dochowam, cokolwiek by mnie spotkać miało. Tak mi dopomóż Bóg.” – tymi słowami, we wrześniu 1943 roku, w kościele przy ulicy Gdańskiej, Anna Staniewska złożyła przysięgę wstępując w szeregi Armii Krajowej. Anna Staniewska ps. „Stachna” (przybrała pseudonim po swojej zmarłej mamie) odbyła szkolenie w zakresie łączności i służby sanitarnej. 

W dniu 1 września 1944 roku dostała przydział jako łączniczka do oddziału Rotmistrza Adama Rzeszotarskiego ps. „Żmija” a także jako sanitariuszka doktora Bołdoka, który prowadził punkt sanitarny w piwnicach „Feniksa”.  27 sierpnia „Stachna” została wysłana po raz kolejny  z meldunkiem lecz tym razem nie udało się jej dotrzeć do celu. Na ul. Zajączka została zatrzymana przez Niemców.  Wzięta przez Niemców za cywila została wywieziona do obozu w Pruszkowie. Staniewska, podczas chwilowego postoju w kościele św. Stanisława na Woli, ukradkiem schowała za ołtarzem swoją powstańczą opaskę oraz legitymację Armii Krajowej. „Stachna” w obozie nie przebywała długo ponieważ dzięki staraniom lekarki Zofii Kozieckiej udało się jej opuścić obóz i powrócić do rodzinnego domu w Gołąbkach pod Warszawą. Anna Staniewska, jako żołnierz Armii Krajowej, nie mogła pozostać bezczynnie w domu  wiedząc, że w powstaniu ciągle walczą jej koledzy a także dwóch braci, Bohdan (ps. „Kobuz”) i Roman (ps. „Stanisław Kwiatkowski”). We wrześniu 44 za pośrednictwem „Frygi”, koleżanki z Gołąbek, nawiązała kontakt z Rejonem VI i została włączona do zgrupowania „Kordian”. Pełniła funkcję łączniczki na trasach: Ursus – Piastów – Pruszków – Sękocin – Raszyn – Michałowice. Z polecenia Wojskowej Służby Kobiet pracowała także jako sanitariuszka w obozie przejściowym dla ludności Warszawy, zorganizowanym na terenie fabryki w Ursusie. 

Po zakończeniu II wojny światowej „Stachna” zamieszkała w Warszawie. Zawarła związek małżeński z Feliksem Kuczmowskim. Do emerytury pracowała w administracji budynków mieszkalnych w Warszawie. Plutonowa Anna Kuczmowska z domu Staniewska ps. „Stachna” (w 1948 roku w Londynie nadano jej stopień plutonowego),  zmarła 6 kwietnia 2011 roku w Warszawie, po długiej chorobie. Została odznaczona między innymi: Krzyżem Armii Krajowej, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Partyzanckim, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Medalem za Warszawę.   

Opracował: Mateusz Serwatowski

 

Bibliografia:  
1)1944.pl
2) sppw1944.org
3) myheritage.pl
4) pl.wikipedia.org
5) niezłomni.com
6) nekrologi.wyborcza.pl