Jak podawał „Kuryer Codzienny” nr 123 z 1893 roku, mieszkańcy powiatów miechowskiego i pińczowskiego, związani z produkcją cukrowniczą, postanowili rozpocząć budowę kolejki wąskotorowej z Charsznicy do Proszowic. Wśród inicjatorów wymieniono Stanisława Postawkę, pułkownika powstania styczniowego, Juliana Tołłoczko, prezesa spółki akcyjnej, do której należała cukrownia w Szreniawie, oraz prezesa Związku Cukrowni Królestwa Polskiego. Zaangażowani byli również Bogusław Kleszczyński, właściciel dóbr Skrzeszowice, Karol Tański, właściciel dóbr Chmielnik, Izydor Franciszek Bocheński, właściciel...

Czy możliwym jest, że nazwy kilku ulic obowiązujących w Proszowicach także dzisiaj, miasto zawdzięczało Austriakom? Okazuje się, że tak. Zdjęcie ilustracyjne, które zostało zaprezentowane powyżej, przedstawia fragment Rynku w Proszowicach. Wykonano je najprawdopodobniej w listopadzie lub grudniu 1914 roku, tuż po zajęciu Proszowic przez wojska austro – węgierskie. Zdjęcie pochodzi z wielotomowego węgierskiego dzieła zatytułowanego „A Nagy Háború Írásban és Képekben” („Wielka Wojna w piśmie i obrazach”), przedstawiającego przebieg pierwszych...

  Cmentarz parafialny w Proszowicach, znajdujący się przy ulicy Krakowskiej, powstał w pierwszej połowie XIX wieku. Przez blisko 200 lat swego istnienia, był świadkiem wielu wydarzeń historycznych. Są tu pochowani żołnierze Wojska Polskiego oraz Armii Czerwonej. Według dokumentów, a także przekazów niepisanych, swoją mogiłę mieli także żołnierze pierwszowojenni. Niestety, nie zachowała się do dnia dzisiejszego. Z różnych źródeł historycznych wiemy o walkach toczonych pomiędzy Armią „Kraków” a siłami niemieckimi na...

Wydawać by się mogło, że wydarzenia, które miały miejsce w Proszowicach i okolicy na początku września 1939 r. zostały dosyć dobrze opisane i nie mogą już skrywać żadnych tajemnic. Rozegrały się one przecież w relatywnie nieodległej przeszłości i miały wielu świadków, zarówno wśród wojskowych jak i cywilów, którzy swoją wiedzę na ich temat przekazali potomnym za pośrednictwem rozmaitych publikacji, które ukazywały się w prasie i książkach w ostatnich 83 latach....

„Szły na wschód bataliony, szwadrony i pułki, drobny deszcz senne oczy żołnierzom zaklejał…” Jan Kozera urodził się 10/22 lipca 1890 roku w miejscowości Wierzbica, w parafii Niegardów, jako syn Barbary i Pawła Kozerów. W 1911 roku po skończeniu 21 lat został powołany do carskiego wojska, gdzie miał odbyć ok. 6-7 letnią służbę wojskową. Przebieg jego służby wojskowej oraz jednostka, w której służył przed wojną nie jest znana. Dopiero rosyjskie archiwa...

Jesienią 1864, po ponad roku walk z rosyjskim zaborcą, broń złożyły ostatnie oddziały powstania styczniowego.  Na ludność polską spadły bezwzględne represje. Wielu uczestników powstania zostało aresztowanych, część z nich poniosła śmierć, część została zesłana na Syberię. Wielu, zostało zmuszonych do emigracji. Konsekwencją zrywu styczniowego była także  konfiskata majątków powstańców, a przede wszystkim rusyfikacja ludności, szkolnictwa oraz urzędów – czym stopniowo likwidowano autonomię Królestwa Polskiego. Wielu historyków uważa, że konsekwencją powstania...

Bronisław Erazm Maryan Cywiński herbu Puchała urodził się 30 maja 1844 roku w Kostrzeszynie, w powiecie stopnickim (obecnie jest to powiat pińczowski). Był synem powstańca listopadowego, zarządcy dóbr w Kostrzeszynie, Szymona Cywińskiego oraz Honoraty z Verychów Darowskiej. Szymon i Honorata doczekali się co najmniej pięciu synów (Mieczysław ur. 1837 r., Ludomir ur. 1839 r., Szymon ur. 1841 r., Bronisław. oraz Henryk ur. 1851r.) oraz trzech córek (Natalia ur. 1840 r.,...

Ludomir Julian Michał Cywiński herbu Puchała urodził się 13 lutego 1839 roku w Gabułtowie, w guberni kieleckiej (obecnie województwo świętokrzyskie, powiat kazimierski). Był synem powstańca listopadowego, właściciela dóbr w Gabułtowie, Szymona Cywińskiego oraz Honoraty z Verychów Darowskiej. Szymon i Honorata zawarli związek małżeński 30 czerwca 1836 roku, w kościele parafialnym w Kazimierzy Małej. Doczekali się przynajmniej pięciu synów (Mieczysław ur. 1837r., Ludomir , Szymon ur. 1841 r., Bronisław ur. 1844...

W okresie od 22 stycznia 1863 do jesieni 1864 roku, na terenach zaboru rosyjskiego, czyli Królestwa Polskiego, toczyły się walki zbrojne, które do polskiej historii przeszły pod nazwą Powstania Styczniowego. Proszowice nie znalazły się wprawdzie w bezpośrednim obszarze działań oddziałów powstańczych, jednak wokół nich działo się naprawdę wiele. Czy w związku z tym miasto i jego mieszkańcy mogli mieć jakiś znaczący udział w walkach toczonych podczas tej insurekcji? O uczestnictwie...

Miłośnicy historii Proszowic, poproszeni o wskazanie najstarszego istniejącego murowanego budynku w mieście bez wahania wskażą na kościół parafialny – i będą mieli rację. Ale jeśli poprosimy o wskazanie najstarszego murowanego budynku świeckiego – tutaj może pojawić się kłopot. Faktem jest, że w historii Proszowic do 2. połowy wieku XIX niewiele było budynków murowanych – w 1862 roku było ich zaledwie dwa. Zarówno te prywatne, jak i te użyteczności publicznej, budowane...

Gabriel Stybicz urodził się 8 marca 1882 roku w Umianowicach, w ówczesnym powiecie pińczowskim. Był synem służącego we dworze, włościanina,  Jakuba Stybicza oraz Franciszki z Wodzińskich. Miejscowy ksiądz, Michał Wilamowski, 9 marca 1882 roku, zanotował w księdze parafialnej, pod numerem sześćdziesiątym czwartym: „Działo się we wsi Kije dnia 25 lutego/9 marca 1882 roku o godzinie 2 po południu. Stawił się osobiście Jakub Stybicz lat 48 włościanin służący dworski , w...

Mieczysław Feliks Kazimierz Cywiński herbu Puchała urodził się 20 listopada 1837 roku w Gabułtowie, w obecnym powiecie kazimierskim. Był synem powstańca listopadowego, właściciela dóbr w Gabułtowie, Szymona Cywińskiego oraz Honoraty z Verychów Darowskiej. Szymon i Honorata doczekali się przynajmniej pięciu synów (Mieczysław, Ludomir ur. 1839 r., Szymon ur. 1841 r., Bronisław ur. 1844 r. oraz Henryk ur. 1851r.) oraz trzech córek (Natalia ur. 1840 r., Stefania ur. 1842 r  oraz...

Szymon Mieczysław Cywiński herbu Puchała urodził się 29 października 1811 roku w Pietrzejowicach, w powiecie miechowskim (obecnie jest to powiat krakowski). Był synem właściciela wsi Pietrzejowice, Kazimierza Cywińskiego oraz Petroneli z Targowskich. Rodzina Cywińskich swój rodowód wywodzi z ziemi wielkopolskiej, z której miała emigrować w okolice Płocka na Mazowszu. Cywińscy herbu Puchała zaliczają się do licznie rozrodzonej szlachty zagrodowej.   W 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe. Dla młodego szlachcica nie...

Historia I Wojny Światowej, mimo tego że w dużej mierze rozegrała się także w naszych okolicach, jest dzisiaj nam w większości nieznana. W szkołach większość czasu poświęca się walkom na froncie zachodnim, wspomina co nieco o legionach, ale nikt nie przekazuje wiedzy na temat lokalnych wydarzeń. Jedynymi, niemymi świadkami tych chwil są liczne cmentarze wojenne, na których spoczywają tysiące żołnierzy, jednak i one w większości są zniszczone, zaniedbane, a nawet...