Franciszek Ksawery Dunikowski to, jak twierdzą znawcy sztuki, pierwszy polski rzeźbiarz, który był artystą – przed nim rzeźba w Polsce to było jedynie wytwarzanie posągów, ale jeszcze nie sztuka sensu stricte. Trudno z tym stwierdzeniem polemizować będąc osobą mającą o rzeźbiarstwie niewielkie pojęcie, ale też nie o tym ma być ten tekst, a o związkach Dunikowskiego z Dalewicami – niewielkiej wiosce w parafii Niegardów, w gminie Koniusza, w powiecie proszowickim....

Ksiądz Wincenty Gasiński, proboszcz w Pińczowie, Chrobrzu i Skalbmierzu, jest jednym z nielicznych Proszowian, którego udział w powstaniu styczniowym został udokumentowany i potwierdzony. Nie był to udział czynny, z bronią w ręku, niemniej jednak jego działania dały się rosyjskiemu zaborcy na tyle we znaki, że został on za swoją działalność antyrosyjską ukarany przez władze carskie utratą dopiero co objętego w 1863 roku probostwa w Pińczowie i przeniesiony na stanowisko wikariusza...

Środa 17 kwietnia 1929 roku była ciepłym, wiosennym dniem. Nic dziwnego zatem, że na rynek w Proszowicach, na którym odbywał się cotygodniowy jarmark, przybyły tłumy sprzedających i kupujących. To właśnie w tym dniu i w tym miejscu miało miejsce wydarzenie równie tragiczne, co nietypowe. Oto jak donosiła o nim ówczesna prasa: „W dniu 17 b.m. [17 kwietnia 1929 – dop. autora] nad miasteczkiem Proszowice, w czasie targu, przelatywał – na...

Piotr Tomczyk urodził się 13 listopada 1885 roku w Szarbii, w powiecie miechowskim (obecnie proszowicki). Zmarł 12 maja 1965 roku. Jego rodzicami byli szanowani, miejscowi włościanie, Józef i Tekla Tomczykowie. Doczekali się oni ośmiorga dzieci: pięciu synów (Piotra ur. 1885, Jana ur. 1888, Józefa ur. 1894, Kazimierza ur. 1898, Franciszka ur. 1903) oraz trzech córek (Ludwiki ur. 1885, Marianny ur. 1895, Walerii ur. 1900). Piotr, jako najstarszy syn odziedziczył po...

Czy możliwym jest, że nazwy kilku ulic obowiązujących w Proszowicach także dzisiaj, miasto zawdzięczało Austriakom? Okazuje się, że tak. Zdjęcie ilustracyjne, które zostało zaprezentowane powyżej, przedstawia fragment Rynku w Proszowicach. Wykonano je najprawdopodobniej w listopadzie lub grudniu 1914 roku, tuż po zajęciu Proszowic przez wojska austro – węgierskie. Zdjęcie pochodzi z wielotomowego węgierskiego dzieła zatytułowanego “A Nagy Háború Írásban és Képekben” (“Wielka Wojna w piśmie i obrazach”), przedstawiającego przebieg pierwszych...

Eustachy Wincenty Gasiński urodził się 29 marca 1829 roku w Proszowicach. Był synem rzeźnika, mieszczanina proszowskiego, Mikołaja Gasińskiego oraz Franciszki z Ochabowiczów. Mikołaj oraz Franciszka zawarli związek małżeński 24 października 1821 roku, w kościele parafialnym w Koszycach. Doczekali się licznego potomstwa; siedmiu synów: Andrzeja (ur. 29.11.1822r. zm. 05.09.1823r.), Jakuba (ur. 18.07.1824r. zm. 27.12.1825r.), Jana Kantego (ur. 18.10.1826r.), Eustachego Wincentego, Jakuba (ur. 25.07.1831r.), Franciszka Krystiana (ur. 15.10.1833r.), Antoniego Leona (ur. 26.06.1842r....

  Cmentarz parafialny w Proszowicach, znajdujący się przy ulicy Krakowskiej, powstał w pierwszej połowie XIX wieku. Przez blisko 200 lat swego istnienia, był świadkiem wielu wydarzeń historycznych. Są tu pochowani żołnierze Wojska Polskiego oraz Armii Czerwonej. Według dokumentów, a także przekazów niepisanych, swoją mogiłę mieli także żołnierze pierwszowojenni. Niestety, nie zachowała się do dnia dzisiejszego. Z różnych źródeł historycznych wiemy o walkach toczonych pomiędzy Armią „Kraków” a siłami niemieckimi na...

Wydawać by się mogło, że wydarzenia, które miały miejsce w Proszowicach i okolicy na początku września 1939 r. zostały dosyć dobrze opisane i nie mogą już skrywać żadnych tajemnic. Rozegrały się one przecież w relatywnie nieodległej przeszłości i miały wielu świadków, zarówno wśród wojskowych jak i cywilów, którzy swoją wiedzę na ich temat przekazali potomnym za pośrednictwem rozmaitych publikacji, które ukazywały się w prasie i książkach w ostatnich 83 latach....

Józef Korsak urodził się 19 marca 1911 roku na Wileńszczyźnie w święto świętego Józefa – Oblubieńca Najświętszej Marii Panny, jako pierwsze dziecko Bernarda i Anny Koziak małżonków Korsak. W 1913 roku rodzice Józefa, – jako właściciele ziemscy musieli emigrować do Stanów Zjednoczonych. Wraz ze swoimi dziećmi – Józefem i młodszą od niego o dwa lata Marią udali się na statek. Z powodu ospy wietrznej, której Józef dostał w czasie podróży...

Pierwszą część historii budynku, w którym mieści się obecnie Miejska Biblioteka Publiczna, zakończyliśmy w roku 1886. Śmierć w dniu 22 maja 1886 r. pierwszego właściciela tego budynku czyli Antoniego Sikorskiego, spowodowała uruchomienie jego testamentu, w którym dzielił swój majątek pomiędzy członków rodziny, przyjaciół oraz dzieci zmarłych przyjaciół. Nigdy się nie ożenił, zatem w chwili śmierci żony ani dzieci nie posiadał i dlatego obdarowanymi krewniakami były osoby z jego dalszej rodziny....

“Szły na wschód bataliony, szwadrony i pułki, drobny deszcz senne oczy żołnierzom zaklejał…” Jan Kozera urodził się 10/22 lipca 1890 roku w miejscowości Wierzbica, w parafii Niegardów, jako syn Barbary i Pawła Kozerów. W 1911 roku po skończeniu 21 lat został powołany do carskiego wojska, gdzie miał odbyć ok. 6-7 letnią służbę wojskową. Przebieg jego służby wojskowej oraz jednostka, w której służył przed wojną nie jest znana. Dopiero rosyjskie archiwa...

Jesienią 1864, po ponad roku walk z rosyjskim zaborcą, broń złożyły ostatnie oddziały powstania styczniowego.  Na ludność polską spadły bezwzględne represje. Wielu uczestników powstania zostało aresztowanych, część z nich poniosła śmierć, część została zesłana na Syberię. Wielu, zostało zmuszonych do emigracji. Konsekwencją zrywu styczniowego była także  konfiskata majątków powstańców, a przede wszystkim rusyfikacja ludności, szkolnictwa oraz urzędów – czym stopniowo likwidowano autonomię Królestwa Polskiego. Wielu historyków uważa, że konsekwencją powstania...

Bronisław Erazm Maryan Cywiński herbu Puchała urodził się 30 maja 1844 roku w Kostrzeszynie, w powiecie stopnickim (obecnie jest to powiat pińczowski). Był synem powstańca listopadowego, zarządcy dóbr w Kostrzeszynie, Szymona Cywińskiego oraz Honoraty z Verychów Darowskiej. Szymon i Honorata doczekali się co najmniej pięciu synów (Mieczysław ur. 1837 r., Ludomir ur. 1839 r., Szymon ur. 1841 r., Bronisław. oraz Henryk ur. 1851r.) oraz trzech córek (Natalia ur. 1840 r.,...

Ludomir Julian Michał Cywiński herbu Puchała urodził się 13 lutego 1839 roku w Gabułtowie, w guberni kieleckiej (obecnie województwo świętokrzyskie, powiat kazimierski). Był synem powstańca listopadowego, właściciela dóbr w Gabułtowie, Szymona Cywińskiego oraz Honoraty z Verychów Darowskiej. Szymon i Honorata zawarli związek małżeński 30 czerwca 1836 roku, w kościele parafialnym w Kazimierzy Małej. Doczekali się przynajmniej pięciu synów (Mieczysław ur. 1837r., Ludomir , Szymon ur. 1841 r., Bronisław ur. 1844...