Biogram – Stanisław Mierniczek – pilot 24 Eskadry Rozpoznawczej

Stanisław Mierniczek urodził się 7 czerwca 1915 roku w Rudnie Dolnym w powiecie miechowskim (obecnie proszowicki). Jego rodzicami byli szanowani miejscowi włościanie, Antoni i Julianna Mierniczek. Staś od najmłodszych lat interesował się wojskowością. Pochodził z pokolenia wychowanego w przekonaniu, że służba państwu jest wartością nadrzędną, a niepodległość jest warta nawet ceny życia. Nic więc dziwnego, że po ukończeniu szkoły powszechnej (prawdopodobnie w Nowym Brzesku) w marcu 1933 roku, niespełna osiemnastoletni Stanisław wstąpił do Wojska Polskiego. 

Dla pochodzącego z niewielkiego Rudna Dolnego, szeregowego Mierniczka, służba w niepodległej ojczyźnie była ogromnym wyróżnieniem. Pierwszym jego przydziałem w Wojsku Polskim był 2 Pułk Piechoty Legionów. Młody żołnierz, którego zawsze fascynowały samoloty, gdy nadarzyła się okazja, wstąpił do „Pułkowej Szkoły Pilotażu”. W sierpniu 1937 roku, po ukończeniu szkoły, już jako Kapral Pilot Stanisław Mierniczek, wraz z innymi młodymi pilotami, dołączył do 26 Eskadry Towarzyszącej (w kampanii wrześniowej jako „Eskadra Obserwacyjna”). W strukturach 26 Eskadry Towarzyszącej, która wchodziła w skład 2 Pułku Lotniczego, Kapral Mierniczek nie służył zbyt długo. Przeniósł się do 24 Eskadry Liniowej (w kampanii wrześniowej jako „Eskadra Rozpoznawcza”), która także stacjonowała na lotnisku w Krakowskich Rakowicach. Pod koniec sierpnia 1939 roku, po ogłoszonej mobilizacji, 24 Eskadra Liniowa przeniosła się z Rakowic do nowo powstałego lotniska polowego w Klimontowie pod Proszowicami. Dla młodego pilota, pochodzącego z Rudna Dolnego, był to powrót w rodzinne strony.         

W czasie mobilizacji sierpniowej w 1939 roku rozwiązano 2 Pułk Lotniczy. Rozwiązano także 29 Eskadrę Towarzyszącą. Pozostałe eskadry zostały przydzielone do Armii „Kraków”, a 123 Eskadra Myśliwska podporządkowana została dowódcy Brygady Pościgowej. Po agresji niemieckiej 1 września 1939 roku 24 Eskadra Rozpoznawcza, już w strukturach Armii „Kraków”, około godziny 8 wyruszyła w bój. W kampanii wrześniowej, 24 Eskadra Rozpoznawcza, z biegiem czasu przesuwała się na wschód kraju, po Klimontowie przez Ułęż, Wronów, Łuszczów, Strzyżów, Kniahinin, Użyniec aż do lotniska polowego w miejscowości Gwoździec Stary przy granicy z Królestwem Rumunii.  Podczas ewakuacji z lotniska w Użynicu zachowała się relacja Porucznika Bujalskiego: „Na lotnisku Użyniec obok samolotów eskadry stały 3 „Łosie” przyprowadzone z Pińska i oddane eskadrze pod tymczasową opiekę. Nie mając możliwości przeprowadzenia tych samolotów w bezpieczne miejsce w związku z ewakuacją lotniska, nakazałem je spalić. Wówczas zameldował się u mnie kpr. pil. Stanisław Mierniczek z prośbą o zezwolenie przeprowadzenia jednego „Łosia” na nowe lotnisko eskadry. Po otrzymaniu zezwolenia kpr. Mierniczek, mimo że w samolocie tego typu nigdy nie siedział, wystartował na lotnisko polowe Gwoździec. Ponownie odleciał z tego lotniska na „Łosiu” i wylądował wraz z eskadrą w Czerniowcach. W czasie lotu w obsłudze urządzeń pokładowych pomagał mu mechanik eskadry bombowej.” 

Kapral Stanisław Mierniczek przez Rumunię, dotarł do Francji skąd jednym z pierwszych transportów, w grudniu 1939 roku, odpłynął do Wielkiej Brytanii. Za udział w kampanii wrześniowej ‘39 został odznaczony w 1947 roku Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. 

W Anglii Stanisław Mierniczek przeszedł szkolenie w „No. 18 Operational Training Unit RAF”. Już w lipcu 1940 roku został przydzielony do 301 Dywizjonu Bombowego „Ziemi Pomorskiej im. Obrońców Warszawy”. W okresie od połowy lipca do końca października 1940 roku dywizjon 301, a wraz z nim Stanisław Mierniczek, brał udział w słynnej Bitwie o Anglię. Do zadań 301 DB było między innymi bombardowanie portów na wybrzeżu kanału La Manche. O zdolnościach Polskiego lotnika, urodzonego w pod proszowskim Rudnie Dolnym, może świadczyć fakt, że jako jeden z pierwszych pilotów został oddelegowany do przeszkolenia na samolotach Armstrong Whitworth Whitleym, które miały być przeznaczone do lotów do okupowanej Polski. W październiku 1942 roku Mierniczek został skierowany w charakterze instruktora do „No. 18 Operational Training Unit RAF”. W 18 OTU nie był długo, ponieważ już w grudniu ,wraz z radiooperatorem Edwardem Janikiem oraz strzelcami Zdzisławem Markiewiczem i Romualdem Małachowskim, dołączył do Polskiej załogi w 138 dywizjonie RAF.

Eskadra C przy 138 Dywizjonie Specjalnym RAF, kwiecień 1943 r.
Eskadra C przy 138 Dywizjonie Specjalnym RAF, kwiecień 1943 r. (zdjęcie “listakrzystka.pl”)

Pod koniec sierpnia 1942 roku rozpoczął się sezon operacyjny „Intonacja”. Miał on za zadanie w sposób jak najbardziej możliwy, bezpiecznie przerzucić „Cichociemnych” wraz z zasobnikami do okupowanej Polski. W pierwszej nocy zrzutowej w 1943 roku, czyli z 25 na 26 stycznia, miało wystartować pięć ekip skoczków. Jedna z maszyn, która miała wystartować z lotniska Tempsfort miała być pilotowana przez Stanisława Mierniczka. Niestety ta noc była pechowa, ponieważ tylko jedna załoga wykonała zadanie w stu procentach. Ekipa w składnie Mierniczek, Pęczek, Kuźnicki, Janik, Chętkowski, Markiewicz oraz Podchorąży Czesława Pieniak, Sierżant Piotr Nowak, Plutonowy Kazimierz Człapka, nie wystartowała z lotniska z powodu awarii. Kolejna próba tej samej załogi nastąpiła w nocy z 16 na 17 lutego. Tym razem udało się wystartować z lotniska Tempsfort o godzinie 18.30. Jednak w czasie lotu, w maszynie typu Handly Page „Halifax” (DT543”G”) doszło do defektu najpierw jednego a później drugiego silnika. Pilot Stanisław Markiewicz po zrzuceniu zasobników i paczek do morza obrał kurs w stronę macierzystego lotniska. Następnej nocy zrzutowej, załoga, która dzień wcześniej musiała awaryjnie wracać do bazy, postanowił po raz kolejny wystartować. Tym razem zmieniono ekipę „Cichociemnych”. W samolocie byli: Podporucznik Antoni Iglewski, Podporucznik Tadeusz Jaworski, Podchorąży Władysław Wiśniewski oraz Podchorąży Antoni Żychiewicz.  Tym razem operacja lotnicza o kryptonimie „Wall” doszła do skutku. Wszyscy „Cichociemni”, wraz z zasobnikami, wylądowali w okolicach miejscowości Cegłów i Zgiechów, ok 14 kilometrów o Mińska Mazowieckiego. Kolejne dwa udane loty do Polski wykonane przez załogę którą pilotował Stanisław Mierniczek odbyły się: z 19 na 20 lutego (trzecie podejście Podchorążego Czesława Pieniaka, Sierżanta Piotra Nowaka oraz Plutonowego Kazimierza Człapka – tym razem udane) oraz z 13 na 14 marca.

Grobowiec w Newtan

W maju 1943 roku Starszy sierżant Stanisław Mierniczek został po raz kolejny przydzielony do szkolnictwa lotniczego. Tym razem uczył w „16 (Polish) Service Flying Training School” w Newton. 19 lipca 1944 roku odbywał lot ćwiczebny na samolocie „Oxford” Mk I nr PG 994. Z nieustalonych powodów samolot rozbił się w okolicach Ossington w Nottinghamshire. Starszy Sierżant Stanisław Mierniczek został pochowany na cmentarzu w Newark. Został odznaczony między innymi: Virtuti Militarii V klasy, Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Walecznym.

 

Opracował: Mateusz Serwatowski

 

 

 

 

 

Bibliografia:
1) Olgierd Cumft, Hubert K. Kujawa; Księga Lotników Polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939 1946; Warszawa 1989
2) Jerzy Pawlak; Polskie Eskadry w latach 1918-1939; Warszawa 1989
3 Krzysztof Mroczkowski; Powroty znad domu; Kraków 2013
4) niebieskaeskadra.pl
5) listakrzystka.pl
6) polishairforce.pl
7) elitadywersji.org
8) 301.dyon.pl
9) pl.wikipedia.org