Biogram – Józef Uranowski

Akt urodzenia Józefa Uranowskiego
Akt urodzenia Józefa Uranowskiego

Józef Uranowski urodził się 22 listopada 1895 roku w Kadzicach w powiecie pińczowskim (obecnie jest to powiat proszowicki). Fakt ten odnotowano w księgach parafialnych kościoła pod wezwaniem św Wojciecha w Kościelcu: „Działo się we wsi Kościelec dnia 19 listopada/1 grudnia 1895 roku w południe. Stawił się osobiście Stanisław Uranowski lat 36, wyrobnik włościanin z Kadzic, w obecności Wincentego Kota lat 40 i Wojciecha Nowaka lat 25, obu włościan z Kadzic, i okazał nam dziecię płci męskiej oświadczając, że urodzone zostało w Kadzicach dnia 10/22 listopada o godzinie 12 o północy, przez ślubną jego  żonę Katarzynę z domu Fryt lat 36 mającej. Dziecięciu temu przy chrzcie świętym odprawionym dzisiaj przez podpisującego się proboszcza, dano imię Józef.”

Józef był synem Stanisława i Katarzyny, małżonków Uranowskich, którzy 4 lutego 1880 roku w kościele parafialnym w Proszowicach zawarli związek małżeński. Uranowscy doczekali się czterech córek (Marianny ur. 1880r., ponownie Marianny ur. 1884r., Stanisławy ur. 1888r. oraz Stefanii ur. 1894r.) oraz siedmiu synów (Jana ur. 1881r., Franciszka ur. 1886r., ponownie Jana ur. 1889r., Stanisława ur. 1892r., Ludwika ur. 1893r., Józefa ur. 1895r. oraz Szymona ur. 1898r.)

Młody Józef dzieciństwo spędził w rodzinnych Kadzicach, gdzie chętnie wraz z licznym rodzeństwem pomagał rodzicom w codziennych obowiązkach. W 1892 roku, w wieku 7 lat, rozpoczął naukę w szkole powszechnej. Po ukończeniu czterech klas, pozostał przy rodzicach pomagając im w utrzymaniu.

W wieku dziewiętnastu lat, podjął decyzję, która odmieniła jego dotychczasowe życie. W sierpniu 1914 roku, w Pińczowie, wstąpił do nowo utworzonych oddziałów Polskich.  Po zorganizowaniu, wraz z przyszłymi towarzyszami broni, wyruszył do Krakowa. Urodzony na Ziemi Proszowskiej młody patriota służył początkowo w I Brygadzie pod dowództwem przyszłego marszałka II Rzeczpospolitej, Józefa Piłsudskiego. Na przełomie listopada oraz grudnia 1914 roku leczył się w Krankenhaus, fili Allegasse 29 w Wiedniu. W maju 1915 roku, szeregowy Józef Uranowski, w bitwie pod Klimontowem (w województwie świętokrzyskim) w bohaterskim boju został ciężko ranny. Przebywał w szpitalu w Mariańskich Łaźniach do jesieni 1915 roku. Do czynnej walki wrócił w lipcu 1916 roku, gdzie brał udział w walkach III Brygady. Józef Uranowski, na rozkaz majora Michała Tadeusza Tokarzewskiego-Karaszewicza herbu Trąby, został wysłany na kielecczyznę w celu utworzenia Polskiej Organizacji Wojskowej. Po zorganizowaniu POW, w której działał do 1918 roku, został przydzielony do 2 Dywizji Żandarmerii Wojskowej w Pińczowie, w której służył do 1920 roku.

Baranowicze, ul. Narutowicza (wikipedia.org)
Baranowicze, ul. Narutowicza (wikipedia.org)

Po odzyskaniu niepodległości, pochodzący z Kadzic Józef Uranowski przeniósł się z wojska do Policji Państwowej. Początkowo służył w Pińczowie, lecz w 1922 roku został przeniesiony do XIV okręgu Poleskiego Policji Państwowej, gdzie służył do 1928 roku.  Po zakończeniu służby w Policji Państwowej, we wrześniu 1928 roku, zamieszkał wraz z żoną oraz dziećmi w Baranowiczach przy ulicy Kolejowej (później przy ul. Narutowicza) w województwie nowogródzkim (Baranowicze obecnie wchodzą w skład państwa Białoruskiego).

Józef Uranowski został odznaczony odznaką pamiątkową I Brygady Legionów Polskich „Za wierną służbę” oraz Krzyżem Niepodległości.

Nie udało się ustalić losów Józefa Uranowskiego po 1935 roku, ani tego, kiedy i jak zmarł.

Prawdopodobny grób Uranowskich na cmentarzu Queen's Lawn Grimsby (źródło: canadianheadstones.ca)
Prawdopodobny grób Uranowskich na cmentarzu Queen’s Lawn Grimsby (źródło: canadianheadstones.ca)
Uzupełnienie – 13.02.2023

Niedługo po opublikowaniu biogramu Józefa Uranowskiego skontaktowała się z nami żyjąca krewna, która nie chce ujawniać swoich personaliów. Dzięki jej informacją udało się odnaleźć kilka faktów z życia Legionisty.

11 stycznia 1920 roku zawarł on związek małżeński z Marianną Stępień w kościele parafialnym w Czarnocinie.

Niestety nie udało się ustalić dokładnych losów Józefa Uranowskiego po 1935 roku. Można przypuszczać, że wraz z rodziną wyemigrował za ocean. Świadczy o tym odnaleziony grób małżeństwa Uranowskich na cmentarzu miejskim Queen’s Lawn w miasteczku Grimsby w Kanadzie. Sugerując się mniej więcej datami urodzenia, które są na nagrobku, można przypuszczać, że jest to grób urodzonego w Kadzicach legionisty.

 

Opracował: Mateusz Serwatowski

 

Bibliografia:
1) wbh.wp.mil.pl
2) zolnierze-niepodleglosci.pl
3) niezwyciezeni1918-2018.pl
4) pl.wikipedia.org
5) genealodzy.pl
6) geneteka.genealodzy.pl