Jan Stanisław Korepta – 23 Eskadra Obserwacyjna

Plutonowy Pilot Jan Stanisław Korepta

Jan Stanisław Korepta urodził się 13 czerwca 1916 roku w Szpitarach w powiecie miechowskim (obecnie jest to powiat proszowicki). Jego rodzicami byli szanowani, miejscowi włościanie, Stanisław i Janina Koreptowie. Nie są znane losy Jana zanim postanowił swoją przyszłość związać z lotnictwem. Prawdopodobnie ukończył on tą samą szkołę powszechną w Nowym Brzesku, co inny przyszły pilot, Stanisław Mierniczek. Można domniemywać, że właśnie szkoła w Nowym Br

zesku, przyczyniła się do ukształtowania ich w duchu patriotycznym, co skutkowało wypuszczeniem z jej murów pokolenia wychowanego w przekonaniu, że służba państwu jest wartością nadrzędną, a niepodległość jest warta nawet ceny życia.

Szlak Bojowy 23 Eskadry Obserwacyjnej (wikipedia.org)

Starszy szeregowy Jan Korepta należał do 2 Pułku Lotniczego 23 Eskadry Towarzyszącej (w kampanii wrześniowej jako „23 Eskadra Obserwacyjna). Można przypuszczać, że dołączył do niej w okresie jesienno-zimowym 1937/1938, ponieważ wtedy przebiegało kompletowanie załogi, samolotów a także personelu technicznego. W związku z akcją „Zaolzie”, w 1938 roku, 23 Eskadra Towarzysząca została włączona do Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Śląsk”.

W sierpniu 1939 roku z powodu groźby  nieuniknionego wybuchu wojny w całym kraju ogłoszono mobilizację. Czynności mobilizacyjne przeprowadzono na macierzystym lotnisku eskadry w Krakowskich Rakowicach. W nocy z 26 na 27 sierpnia najpierw odjechał rzut kołowy na polowe lotnisko Palczowice koło Zatora a 31 sierpnia dołączył do nich rzut lotniczy. O wybuchu wojny załogę poinformował powracający z odprawy w sztabie w Bielsku-Białej, Porucznik Władysław Rewakiewicz. 23 Eskadra Obserwacyjna na początku wchodziła w skład Armii „Kraków” a następnie Armii „Karpaty” i Grupy Armii „Małopolska”. W kampanii wrześniowej, 23 Eskadra Obserwacyjna, z biegiem czasu przesuwała się na wschód kraju, po lotnisku polowym w Palczowicach, przez Pobiednik, Krzczonów, Werynię, Medykę, Podborce, Zagwóźdź aż do lotniska polowego w miejscowości Markowce koło Stanisławowa. 15 września 1939 roku eskadra otrzymała ze Sztabu Frontu Południowego zadanie rozpoznania w rejonie Gródka Jagiellońskiego oraz Lasów Janowskich. Załogi; Porucznik Rewakowicz i Kapral Kłyszcz oraz Porucznik Sablik i Starszy Szeregowy Korepta poleciały w rejon Lasów Janowskich, poszukując tam sztabu frontu Generała Kazimierza Sosnkowskiego.  W dniach od 1 września do 17 września załogi 23 Eskadry Obserwacyjnej wykonały około 92 zadań bojowych.

Grób na Heverlee War Cemetery w Belgii

Pochodzący ze Szpitar, Jan Stanisław Koperta, ewakuując się z pogrążonej wojną ojczyzny, przez Rumunię a następnie Francję przedostał się do Wielkiej Brytanii.  Po przeszkoleniu w „25 (Polish) Elementary Flying Training School w Peterborough” (maj 1941 roku) oraz w „No. 18 Operational Training Unit RAF” (sierpień 1941 roku) został skierowany do 305 Dywizjonu Bombowego „Ziemi Wielkopolskiej i Lidzkiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego” (ang. No.304 Polish Bomber Squadron). 

Pomnik poległych lotników w Prokocimiu.

28 sierpnia 1942 roku z Angielskiego lotniska wyruszył samolot Wellington IV (SM-K (Z1281)) w załodze; Porucznik Stanisław Turski, Kapral Jan Korepta, Porucznik Jan Klocek, Kapral Kazimierz Górny, Plutonowy Czesław Poniatowski. Zadaniem załogi 305 Dywizjonu Bombowego było zbombardowanie niemieckiego miasta Saarbrücken. Samolot, zestrzelony przez niemieckiego nocnego myśliwca, eksplodował w powietrzu i rozbił się w Wihogne niedaleko miasta Tongeren w granicach dzisiejszej Belgii. Cała załoga samolotu Wellington IV poniosła śmierć na miejscu. 

Plutonowy Jan Stanisław Korepta (po śmiertelnie awansowany) został pochowany na Heverlee War Cemetery w Belgii.  Został odznaczony między innymi: Virtuti Militarii V klasy, Krzyżem Walecznych (trzykrotnie) oraz Medalem Lotniczym za wojnę 1939-1945.

Pochodzący z Szpitar plutonowy Jan Korepta został upamiętniony na znajdującym się w  Prokocimiu pomniku, poświęconym poległym lotnikom, a także jedną z ulic w Krakowie nazwano Jego imieniem. 



Opracował: Mateusz Serwatowski

 

Bibliografia:

1) Olgierd Cumft, Hubert K. Kujawa; Księga Lotników Polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939 1946; Warszawa 1989
2) Jerzy Pawlak; Polskie Eskadry w latach 1918-1939; Warszawa 1989
3) Jerzy Pawlak; Polskie Eskadry w Wojnie Obronnej 1939; Warszawa 1982
4) niebieskaeskadra.pl
5) listakrzystka.pl
6) polishairforce.pl
7) pl.wikipedia.org
8) polishwargraves.nl